Հայաստանը բանակցություններ է վարում Ռուսաստանի Դաշնության հետ ՝ Հայկական ԱԷԿ-ի երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարաձգման ծրագրին նախկինում տրամադրված 270 մլն դոլար վարկից չօգտագործված ֆինանսական ռեսուրսների ներգրավման շուրջ:  Այս մասին սեպտեմբերի 26-ին մամուլի ասուլիսում հայտնել է <Հայկական ԱԷԿ> ՓԲԸ տնօրենների խորհրդի նախագահ,<Հայատոմ> ԳՀԻ գլխավոր տնօրեն, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Վահրամ Պետրոսյանը ։

Նրա խոսքով ՝ երկարաձգման նախագծի շրջանակներում օգտագործվել է 200 մլն դոլար, մնացած 70 մլն դոլարի շուրջ բանակցություններ են ընթանում:  Այդ միջոցները, շարունակել է պրոֆեսորը, անհրաժեշտ են ծրագիրն ավարտելու համար։  Մասնավորապես՝ պահանջվում է հովացման համակարգի կապիտալ վերանորոգում, անհրաժեշտ է իրականացնել ռեակտորի կորպուսի մետաղի թրծում, կատարելագործել վթարային սառեցման համակարգը։ Այդ աշխատանքների իրականացումը նախատեսված է 2021 թվականին: Բանակցությունների բացասական ելքի դեպքում, շարունակել է Վահրամ Պետրոսյանը, հայկական կողմը ստիպված կլինի իր սեփական ռեսուրսները հայթայթել ։

 Պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին՝ Վահրամ Պետրոսյանը հայտնել է, որ ներկայումս աշխատանքներ են տարվում ՀԱԷԿ հետագա գործունեության մասին հաշվետվության մշակման ուղղությամբ՝ կարգավորողի կողմից հերթական լիցենզիա ստանալու նպատակով, հաշվի առնելով կայանում իրականացվող ծրագիրը:  Նա հիշեցրել է, որ գործող լիցենզիայի ժամկետը լրանում է 2021 թվականին ։  Որպես կանոն՝ Միջուկային անվտանգության կարգավորման կոմիտեն հավանություն է տալիս ԱԷԿ-ի շահագործմանը 10 տարի ժամկետով ։   Հաշվետվության կազմման աշխատանքներն արդեն սկսվել են, այն իրականացվում է ԱՄՆ-ի աջակցությամբ, շարունակել է պրոֆեսորը ՝ հավելելով, որ պատրաստ են հաշվետվության առաջին երկու գլուխները, որոնք սեպտեմբերի 25-ին ուղարկվել են ԱԷԿ: Հաշվետվության շուրջ աշխատանքն ավարտելուց հետո փաստաթուղթը կուղարկվի կարգավորող մարմնին ՝ 10 տարի ժամկետով հերթական լիցենզիա ստանալու համար ։

 Վահրամ Պետրոսյանը չի բացառել ԱԷԿ-ի շահագործման ժամկետը երկարացնելու հնարավորությունը նաև 2026 թվականից հետո: <Կայանը կարող է առանց խնդիրների աշխատել նաեւ մինչեւ 2036 թվականը>, - ասել է նա ՝ հավելելով, որ ռեակտորի կորպուսի հետազոտությունների արդյունքներով կարելի է պնդել դրա լավ վիճակի մասին:

 Հայկական ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարաձգման նախագծի հիմնական նպատակներ են ռեսուրսի վերականգնումը եւ կայանի աշխատանքի երկարացումը մինչեւ 10 տարի (մինչեւ 2026 թվականը), ԱԷԿ-ի անվտանգության և արդյունավետության բարձրացումը:  Ընթացիկ տարում նախատեսվում է փոխարինել երկրորդ տուրբոգեներատորը, ավտոմատ կառավարման համակարգը, նորոգման աշխատանքներ իրականացնել հովարաններում: Բացի այդ, կիրականացվեն ռեակտորի գմբեթի մշակման նախապատրաստական աշխատանքներ, որի վրա կկատարվի ջերմամշակում (թրծում) ՝ նեյտրոնային հոսքերին դիմադրելու համար դրա ամրությունը բարձրացնելու նպատակով: Նախագծի բոլոր աշխատանքները կավարտվեն 2021 թվականի վերջին։

 Հայկական ատոմակայանը բաղկացած է երկու բլոկից,  խորհրդային (ռուսական) ԲԲԷՌ ռեակտորներով: Առաջին բլոկը գործարկվեց 1976-ին, երկրորդը`1980-ին: 1989-ի մարտին, Սպիտակի երկրաշարժից հետո կանգնեցվեց կայանի աշխատանքը: 1995-ի նոյեմբերին վերագործարկվեց ատոմակայանի 407.5 ՄՎտ հզորությամբ երկրորդ էներգաբլոկը: 2014-ի մարտին Հայաստանի կառավարությունը որոշեց երկարաձգել երկրորդ էներգաբլոկի գործողության ժամկետը 10 տարով՝ մինչև 2026 թվականը: Աշխատանքների ավարտը նախատեսվում է 2019 թվականին: Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությունը 270 մլն դոլար պետական ​​արտահանման վարկ է տրամադրել Հայաստանին, ինչպես նաև այդ նպատակով 30 մլն դոլարի դրամաշնորհ: